Kozieradka to jednoroczna roślina z rodziny motylkowatych. Jest uprawiana w wielu krajach, w tym również w Polsce, choć pochodzi z terenów Azji Mniejszej. Swoim wyglądem przypomina koniczynę. Roślina znajduje zastosowanie w medycynie alternatywnej i ziołolecznictwie.

 

Co zawiera kozieradka?

W celach leczniczych wykorzystuje się nasiona kozieradki. Aby je pozyskać wcześniej zbiera się dojrzałe owoce, poddaje je suszeniu i młóci. Nasiona zawierają wiele cennych związków aktywnych, w tym:

  • 20-30% substancji śluzowych (w nich znajdują się głównie galaktomannany);
  • saponiny;
  • flawonoidy;
  • witaminy;
  • do 10% substancji tłuszczowych;
  • do 30% białek;
  • lecytyna;
  • gorycze;
  • śladowe ilości olejku eterycznego;
  • sole mineralne.

Tak bogaty skład sprawia, że kozieradka może uzupełniać niektóre niedobory pokarmowe oraz wykazuje silne działanie przeciwutleniające. Dużą wadą tej korzystnie działającej rośliny jest jednak jej nieprzyjemny i przenikliwy zapach, który zniechęca konsumentów do sięgania po nią.

Działanie kozieradki

Doustne stosowanie kozieradki pobudza czynności wydzielnicze i wzmaga mechanizmy odpornościowe. Zarówno same nasiona jak i wyciąg z nich:

  • pobudzają syntezę soku żołądkowego i trzustkowego oraz śliny;
  • ułatwiają trawienie pokarmów;
  • wykazują słabe działanie przeciwcukrzycowe;
  • zwiększają biodostępność składników pokarmowych, zwłaszcza aminokwasów;
  • działają wzmacniająco.

Szczególnie korzystnie kozieradka wpływa na układy: limfatyczny i krwionośny. Nasiona pobudzają bowiem czynność krwiotwórczą szpiku kostnego i przyczyniają się do widocznego zwiększenia ilości czerwonych krwinek. Ponieważ jednocześnie wzrasta liczba krwinek białych, podnosi się tym samym odporność organizmu na patogenne szczepy bakterii.

Zastosowanie kozieradki

W preparatach doustnych najczęściej stosuje się połączenie kozieradki z innymi surowcami zielarskimi. Kozieradka może być składnikiem preparatów moczopędnych i wspierających czynność wydzielniczą układu pokarmowego. Obecnie dodatek omawianej rośliny można spotkać w popularnych lekach uszczelniających ściany naczyń krwionośnych, stosowanych zwłaszcza do leczenia żylaków odbytu. Kozieradkę stosuje się również zewnętrznie, głównie w postaci sproszkowanych nasion, jako środek zmiękczający do kompresji i okładów (np. przy ropnym zapaleniu skóry lub czyrakach). Przed użyciem rośliny w celach leczniczych warto skonsultować się z lekarzem.

Kozieradka znalazła zastosowanie także w przemyśle gastronomicznym. Jest częstym dodatkiem do niektórych serów, chleba czy innego pieczywa, a nawet ciastek. W warunkach domowych można ją wykorzystywać celem robienia przetworów, odwarów i okładów.

Okład z kozieradki

50-100 g sproszkowanych nasion kozieradki dodać do odrobiny wody i zmieszać, aby ostatecznie powstała pasta. Do tej pasty wlać pół łyżeczki kwasu octowego o stężeniu 10%, po czym ponownie zarobić. Po delikatnym ogrzaniu rozsmarować pastę na docelowym materiale (np. kilkukrotnie złożonej gazie) i przyłożyć do skóry.

Odwar z kozieradki

Do szklanki letniej wody wsypać łyżkę sproszkowanych nasion i dokładnie rozmieszać. Całość postawić na kuchence i doprowadzić do wrzenia, po czym zmniejszyć gaz na najmniejszy i łagodnie gotować pod przykryciem przez około 3 minuty. Odstawić na kilka minut stosować do użytku zewnętrznego, np. do okładów na czyraki lub stany zapalne skóry.

Polecane produkty:
Koenzym Q10 kapsułki - naturalny
Koenzym Q10 bioalgi wytwarzany jest podczas naturalnego procesu fermentacji. Pozwala to na uzyskanie produktu o bardzo wysokiej wchłanialności, dzięki czemu jego wykorzystanie w organizmie ... Zobacz więcej...

Bibliografia

  1. Król-Kogus B., Krauze-Baranowska M., Kozieradka pospolita – tradycja stosowania na tle wyników badań naukowych, Postępy Fitoterapii, 3/2011.
  2. Kilar M., Kilar J., Różański H., Wykorzystanie kozieradki pospolitej w zielarstwie i fitoterapii, Herbalism, 1/2016.
  3. Król-Kogus B., Krauze-Baranowska M., Kozieradka pospolita – źródło związków o aktywności hormonalnej?, Farmacja Polska, 1/2012.