Czarnuszka siewna (łac. nigella sativa) zwana jest również czarnym kminkiem. To jednoroczna roślina zielna zaliczona do grupy superfoods, ze względu na swój bogaty skład i wszechstronne właściwości. W celach leczniczych czy kosmetycznych najczęściej wykorzystuje się jej nasiona, z których można pozyskać drogocenny olej.

 

Co zawiera czarnuszka siewna?

W nasionach czarnuszki siewnej znaleźć można między innymi:

Ze względu na tak obszerny skład, regularne przyjmowanie czarnuszki siewnej może z powodzeniem uzupełniać niedobory pokarmowe i tym samym wspierać czynność wszystkich układów i narządów organizmu. Czarnuszka siewna jest rośliną w zupełności bezpieczną, w związku z czym nie wyszczególnia się żadnych przeciwwskazań do jej spożywania. Mogą po nią sięgać nawet kobiety w ciąży.

Działanie czarnuszki siewnej

Nasiona czarnuszki siewnej oraz jej wyciągi wykazują wielokierunkowe działanie, w tym:

  • antyoksydacyjne;
  • przeciwbólowe;
  • przeciwwirusowe;
  • moczopędne i żółciopędne;
  • przeciwcukrzycowe;
  • przeciwzapalne;
  • przeciwastmatyczne;
  • hipotensyjne;
  • przeciwwrzodowe;
  • hepatoprotekcyjne.

Czarnuszka siewna znana jest przede wszystkim ze swojego działania przeciwzapalnego i antyoksydacyjnego. Hamuje wytwarzanie cytokin prozapalnych, w tym między innymi interleukiny 1 i interleukiny 6. Wykazuje prawdopodobną skuteczność w zmniejszaniu reakcji nadwrażliwości pokarmowej na białka jaja kurzego, charakteryzującej się występowaniem przewlekłych biegunek. Wykazano także, że chroni komórki organizmu przez mutacjami i utlenianiem, przez co likwiduje stres oksydacyjny. To z kolei jest prewencją chorób cywilizacyjnych.

Niektóre składniki czarnuszki blokują wydzielanie histaminy, w efekcie czego układ immunologiczny znacznie łagodniej reaguje na alergeny znajdujące się w otoczeniu. Sprawia to, że zarówno spożywanie czarnuszki, jak i stosowanie kosmetyków z jej zawartością, idealnie nadaje się dla alergików. Omawiana roślina może wspomóc leczenie atopowego zapalenia skóry oraz astmy.

Na koniec warto wspomnieć, że czarnuszka może być stosowana przez cukrzyków oraz osoby chcące zachować idealną sylwetkę. Olej z czarnuszki obniża bowiem poziom glukozy i wzrost wydzielania insuliny, a dzięki błonnikowi – reguluje apetyt.

Czarnuszka siewna w kosmetologii

Czarnuszka siewna stała się niezwykle atrakcyjnym i pożądanym składnikiem wielu kosmetyków. Składniki czynne nasion zapewniają utrzymanie elastyczności skóry na odpowiednim poziomie. Z nasion czarnuszki można również przygotować domowy peeling, zaś olej z czarnuszki jest idealnym składnikiem masek na twarz, ciało czy włosy. Można go także zastosować do tradycyjnego olejowania włosów.

Wykazano, że preparaty z czarnuszką bardzo dobrze nawilżają skórę i włosy, dostarczając do tych struktur cennych składników odżywczych. Ze względu na działanie przeciwgrzybicze i antyalergiczne kosmetyki te mogą być stosowane przez osoby wrażliwe i alergików, a także przy problemach z łupieżem i łojotokowym zapaleniem skóry.

Czarnuszka siewna w kuchni

W kuchni najczęściej stosuje się nasiona czarnuszki oraz olej tłoczony na zimno. Nasiona mogą być wykorzystywane zarówno do potraw na słodko, jak i na słono. W związku z tym są częstym składnikiem ciastek, placków, sałatek, smoothies czy chleba. Można je dodawać do płatków i jogurtów.

Z kolei olej z czarnuszki siewnej charakteryzuje się lekko gorzkawym smakiem oraz typowym, korzenno-ziołowym aromatem. Z tego względu często dodaje się go do sałatek, zup, sosów, kasz i dań kapustnych (można polać odrobiną oleju kapustę z grochem i grzybami). Ważne aby pamiętać, że olej z czarnuszki nie nadaje się do smażenia, pieczenia i innych obróbek termicznych.

Bibliografia

  1. Jurczak R., Reguła J., Właściwości prozdrowotne czarnuszki siewnej i jej znaczenie w leczeniu dny moczanowej, Forum Zaburzeń Metabolicznych, 3/2018.
  2. Borusiewicz M., Janeczko Z., Nigella sativa L. – roślinny surowiec o właściwościach plejotropowych, Postępy Fitoterapii, 4/2015.
  3. Kaźmierczak A., Wcisło-Dziadecka D., Zmarzły N., Zdrowie z natury – czarnuszka siewna w produktach kosmetycznych i leczniczych, XXXI/2018.
  4. Wolski T., Najda A., Wolska-Gawron K., Czarnuszka damasceńska (Nigella damascena L.) – zawartość i skład lipidów oraz olejku występującego w nasionach, Postępy Fitoterapii, 4/2017.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Olej pozyskiwany z czarnuszki siewnej (łac. nigella sativa) to 100% naturalny, wysokiej jakości produkt. W jego składzie znajdują się m.in. witaminy, minerały, flawonoidy i inne, niezbędne dla organizmu składniki odżywcze. Zobacz więcej...