Chlor (symbol: Cl) to pierwiastek chemiczny należący do grupy fluorowców w układzie okresowym pierwiastków. Znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach przemysłu, wspiera także zdrowie człowieka. Chlor w postaci gazowej jest niebezpieczny dla zdrowia.

Właściwości chemiczne

Chlor rozpuszcza się stosunkowo dobrze w wodzie, przy czym jest to głównie proces fizyczny.

Na skalę laboratoryjną pierwiastek ten otrzymuje się po zadziałaniu stężonym kwasem solnym na manganian (VII) potasu lub na tlenek manganu (IV). Z kolei na skalę przemysłową otrzymuje się go w wyniku elektrolizy wodnego roztworu chlorku sodu (NaCl).

Występowanie w żywności

Duże ilości chloru dostępne są w zwykłej soli kuchennej. Dzięki odpowiedniej ilości soli w diecie człowiek jest w stanie dostarczyć optymalną dawkę tego pierwiastka do organizmu. Chlor występuje tym samym we wszystkich produktach spożywczych zawierających sól – wędlinach, rybach, mięsie, serach, sosach i mieszankach przypraw.

Pewne ilości znajdują się również w wodzie wodociągowej.

Zastosowanie chloru

Wykorzystywany jest przede wszystkim do uzdatniania wody, ponieważ ma właściwości odkażające i jest silnym utleniaczem.

Dodatkowo pierwiastek ten służy do:

  • bielenia papieru, celulozy i tkanin;
  • produkcji leków, barwników i innych ważnych substancji organicznych.

Pomimo, iż chlor w dużych ilościach zagraża życiu człowieka, to niewielkie ilości nie powodują szkodliwych skutków ubocznych. Z tego względu chlor jest dodawany do wody wodociągowej czy do basenów.

Dzięki wodociągom dostarczającym wodę dezynfekowaną chlorem powstrzymano wyniszczające epidemie i doprowadzono w ostatnim stuleciu do wydłużenia się przeciętnego trwania życia.

Narażenie zawodowe

Chlor jest gazem o silnym i duszącym zapachu. Zalicza się go do substancji niebezpiecznych, przy czym często mówi się o narażeniu zawodowym na opary chloru.

Krótkotrwałe narażenie na chlor o dużym stężeniu powoduje podrażnienie błon śluzowych nosa, oczu i gardła, a także kaszel. Jest on początkowo suchy, po czym po pewnym czasie następuje krwioplucie. Może wystąpić chrypka, bezgłos, trudności w mówieniu oraz nudności i wymioty.

W następstwie podrażnienia dróg oddechowych pojawia się ból i ucisk w klatce piersiowej oraz duszności. W wyniku narażenia na chlor o dużym stężeniu może wystąpić natychmiastowy zgon będący następstwem porażenia ośrodka oddechowego. Narażenie na chlor o stężeniu 2,9 mg/m3 przez 8 h prowadzi do istotnych zmian czynnościowych płuc.

Chlor a zdrowie człowieka

Pierwiastek ten normalizuje gospodarkę kwasowo-zasadową oraz wodno-elektrolitową. Jeśli równowaga ta jest zachowana, wszystkie procesy życiowe zachodzące w organizmie człowieka przebiegają prawidłowo. Dlatego mówi się, że chlor warunkuje utrzymanie prawidłowej homeostazy organizmu.

Dodatkowo wspiera wchłanianie witaminy B12 z układu pokarmowego i stanowi składnik kwasu solnego występującego w żołądku. Z tego względu przyczynia się do prawidłowego trawienia pokarmów w żołądku.

Pływanie w chlorowanej wodzie nie jest szkodliwe dla organizmu. Jedynie w niektórych przypadkach (głównie przy problemach dermatologicznych) narażenie na wodę chlorowaną może powodować zaczerwienienie, podrażnienie i swędzenie skóry ciała i głowy. Nie zaleca się również bezpośredniego kontaktu takiej wody z oczami, ponieważ chlor powoduje ich podrażnienie. Niektóre badania wskazują na szkodliwy wpływ wody chlorowanej na strukturę włosa.

Bibliografia

  1. Sitarek K., Chlor, Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, 1/2008.
  2. Domańska M., Łomotowski J., Badania nad szybkością zaniku chloru i dwutlenku chloru w wodzie w sieci wodociągowej, Ochrona Środowiska, 4/2009.
  3. Aleksa H., Dyduch F., Wierzchowski K., Chlor i rtęć w węglu i możliwości ich obniżenia metodami przeróbki mechanicznej, Górnictwo i Geoinżyneiria, 3/2007.
  4. Mohsen I., Mohsen A., Zaidan H., Health effects of chlorinated water: a review article, Pakistan Journal of Biotechnology, 3/2019.
Polecane produkty:
Koenzym Q10 kapsułki - naturalny
Koenzym Q10 bioalgi wytwarzany jest podczas naturalnego procesu fermentacji. Pozwala to na uzyskanie produktu o bardzo wysokiej wchłanialności, dzięki czemu jego wykorzystanie w organizmie ... Zobacz więcej...